IDO • Linguo Internaciona • Universala • Neutra • FacilaEnglish Deutsch Français Plusa lingui WikiNovaVorti2003 |
Vu esas la esma vizitanto di ca ret-situo |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Specala ofro Ido-Situi
Interretala dicionarii Ido-uzantogrupi Diversa texti, literaturaji, Idokursi ed Idofilmi
Plusa Situi
Idofonduri Wiki interna Impressum: / Impresumo:Inhaber der Internetpräsenz www.ido.li: |
WikiNovaVorti2003Vizitez: http://tech.groups.yahoo.com/group/linguolisto/msearch?ST=Nova+vorti&SM=contains&pos=160&cnt=10 http://tech.groups.yahoo.com/group/linguolisto/message/775Yen "listo C12" (la unesma dum longa tempo, me konfesas) de 55 nova Ido-vorti provizore propozata. Me bezonas helpo pri tradukuri mankanta o dubitinda, quale indikita per simbolo "?". A F G H I R Eo Lat: lingui angla, franca, germana, hispana, italiana, Esperanto, Latino. Voluntez NE sendar nun komenti pri la Ido-vorti propozata. Tala komenti esos bonvenanta pos plu tarde, kande la tradukuri esas kompleta. Lore me ri-ofros la listo, kun invito komentar. La simbolo ~ indikas ne-exakta tradukuro. La simboli "[" e "]" ye imprimo esos remplasita da "(" e ")", e la texto inter li esos *italika ("kursiva"). Multa danko pro via helpo. Robert Carnaghan. ________________
*acerace/o A: acer [tree such as a maple or sycamore] F: acéracée G: Ahorngewächse H: aceráceo I: aceracea R: klyon, yavor Eo: ~acero NOTO: arboro di sorto "Acer" (quale acero e sikamoro) *adax/o A: addax F: addax G: ? H: adax I: addax R: ? Lat: Addax (nasomaculatus) NOTO: animalo bovatra, antilopo di Sahara *adikt/o A: addict F: addict, ~accoutume, ~asservi; [adikteso] addiction G: Süchtiger H: adicto; ~toxicómano I: ~tossicomane, ~tossicodipendente R: narkoman Eo: (morfino....)-maniulo, -sklavo NOTO: ulu qua esas quaze sklavo di ulo - ne nur drogo o narkotigivo ma irga vicio od aktiveso. Tale *adikteso (A/F: addiction) *aerobik/o A: aerobics F: aérobic G: Aerobic H: aeróbic I: aerobica R: ? Eo: aerobiaj ekzercoj, aerobiaj^oj NOTO: moderna formo di exerco gimnastikala *aerodrom/o A: aerodrome, [US] airdrome F: aérodrome G: Flugplatz, Aerodrom H: aeródromo I: aerodromo ? R: aerodrom Eo: aerodromo NOTO: tereno preparita por arivo/departo di aeroplani *afrodiziak/a A: aphrodisiac F: aphrodisiaque G: aphrodisisch [den Geschlechtstrieb steigernd] H: afrodisíaco I: afrodisiaco R: usilivayushchiy polovoye vlyecheniye Eo: afrodizia *agapant/o A: agapanthus, ~African lily F: ? G: ? H: ? I: ~agapanto R: ? Lat: Agapanthus NOTO: planto *agnat/o A: agnate F: agnat G: Agnat H: agnado I: agnato R: agnat Eo: agnato NOTO: decendanto per maskuli de komuna maskula ancestro; kontraste a *kognato *akile/o A: yarrow, milfoil F: mille-feuille, achillée G: (gemeine) Schafgarbe H: milenrama, aquilea I: millefoglie [bot.] R: tjsyachelistnik [objknovyennjy] Eo: akileo Lat: Achillea NOTO: planto di sorto "Achillea" (inkl. "A. millefolium") *aktinium/o A: actinium F: actinium G: Actinium H: actinio I: attinio R: aktinii Eo: aktinio NOTO: elem. kem. 89 (Ac). Ja existas vorto "aktinio" *alce/o A: alcea, althaea, [US] althea, ~hollyhock, [US] ~rose mallow F: rose trémière G: ? Eibisch, Althee H: altea I: altea, alcea, bismalva, malvaccione R: ? Eo: alteo NOTO: planto "Alcea" (olim "Althaea"), alteo, sub "Malvaceae" *alel/o A: allele, alellomorph F: allèle, allelomorphe G: Allel, Erbfaktor, Allelomorph H: alelo, alelomorfo I: allele, allelo, allelomorfo R: ? Eo: ? NOTO: sorto di geno *algologi/o A: algology, phycology F: phycologie G: Algenkunde, Algologie H: ficología I: algologia R: ? Eo: algologio NOTO: studio, cienco di algi *aliz/o A: whitebeam [tree] F: alise, alize G: Mehlbeere H: ?? aliso I: ?? alisso {pianta} R: ? Eo: alizo Lat: Sorbus aria NOTO: sorto di sorbo (H. aliso = Alnus glutinosa; I. alisso = Alyssum) *alkemil/o A: alchemilla, lady's mantle [bot.] F: alchémille G: ? H: ? I: alchimilla, alchemilla R: ? Eo: alkemilo Lat: Alchemilla (vulgaris) NOTO: planto sub sorto "Rosaceae" *altokumul/o A: F: altocumulus G: ? H: altocúmulo I: altocumulo R: ? Eo: ? NOTO: sorto di nubo *altostrat/o A: F: altostratus G: ? H: ? I: ? R: ? Eo: ? NOTO: nubo-sorto *americi/o A: americium F: américium G: Americium H: americio I: americio R: ? Eo: americio NOTO: elem. kem. 95 (Am) *ametropi/o A: ametropia F: amétropie G: ? H: ametropía I: ametropia R: ? Eo: ametrop\eco NOTO: neperfekteso optikala di okulo; antonimo es *emetropio *amfipod/o A: amphipod F: amphipode G: ? H: ? I: anfipode, pulce di mare R: ? Eo: ? Lat: Amphipoda NOTO: sorto di molusko *amigdal/o A: amygdala F: amygdale G: ? H: amígdala, angina [anat.] I: amigdala [anat.] R: ? Eo: ? NOTO: parto di cerebelo *amilaz/o A: amylase F: amylase G: ? H: ? I: amilasi, diastasi R: ? Eo: amelazo NOTO: enzimo *amper/o A: ampere, "amp" F: ampère G: Ampere H: amperio I: ampere R: amper NOTO: vice "ampere" (lex. Ido-Hisp) od "ampère" (Pesch) *analogik/a A: analogue, [US] analog [in electronics, computing, etc.] F: analogique [informatique] G: analog [Elektronik, Datenverarbeitung] H: analógico [informática] I: analogico [tecnologia] R: analogichni NOTO: qua reprezentas ulo per vario kontinua di ula quanto; ne "analoga"; kontraste a *numerika *anaplasti/o A: anaplasty, plastic surgery F: anaplastie G: ? H: cirurgía plástica, anaplastia I: chirurgia plastica R: ? Eo: plastia kirurgio NOTO: sorto di kirurgio *anhidrit/o A: anhydrite F: anhydrite G: ? H: ? I: anidrite R: ? NOTO: mineralo *apne/o A: apnoea, [US] apnea F: apnée G: ? H: ? I: apnea R: ? Eo: apneo NOTO: provizora ne- posibleso respirar *apter/a A: apterous F: aptère G: ? H: áptero I: attero R: ? NOTO: [pri insekto] sen (quaza) ali *aquilin/a A: aquiline F: aquilin G: Adler-, gebogen; dinarisch [geh] H: aquileño I: aquilino R: ? NOTO: kurva quaze aglatre (exemple pri nazo) *ara/o A: macaw F: ara G: Ara H: ? I: ara R: ? Eo: arao NOTO: ucelo, sorto di papagayo *araknid/o A: arachnid F: arachnide G: Spinnentier H: arácnido I: aracnide R: ? Eo: araneoido NOTO: insekto di klaso "Arachnida" *araukari/o A: monkey puzzle, Chile pine F: araucaria G: Andentanne, Araukarie H: araucaria I: araucaria R: ? Eo: arau`kario NOTO: sorto di arboro *armeri/o A: thrift [bot.], sea pink F: ? G: ? H: ? I: armeria R: ? Eo: armerio Lat: Armeria maritima NOTO: planto kun dina folio e floro diantea kun 5 petali, en rokoza o litorala loki *artiodaktil/o A: artiodactyl F: artiodactyle G: Paarhufer H: artiodáctilo I: artiodattilo R: ? Eo: parhufulo NOTO: hufozo di sorto "Artiodactyla" *astat/o A: astatine F: astate G: Astat H: astato I: astato R: ? Eo: astateno NOTO: elem. kem. 85 (At) *autolog/a A: autologous F: autologue G: ? H: ? I: autologo R: ? Eo: ? NOTO: de recevanto ipsa (pri transfero di tisuo, sango e.c.) *azeotrop/o A: azeotrope F: azéotrope G: ? H: ? I: ? R: ? Eo: ? NOTO: mixuro de liquidi qua bolias ye konstanta temperaturo sen chanjo di kompozeso *bakelit/o A: bakelite, Bakelite F: bakélite G: Bakelit H: baquelita I: bachelite, bakelite R: ? NOTO: la vorto es origine nomo komercala ma uzata libere *balaklav/o A: balaclava, Balaclava helmet F: passe-montagne G: Kapuzenmütze H: ? I: ? R: ? Eo: balaklavo* NOTO: vesto, tipe lana, kovranta kapo e kolo, kun trui por okuli e nazo *barbastel/o A: barbastelle F: ? G: ? H: ? I: barbastello R: ? Lat: Barbastella barbastellus NOTO: mamifero; ne vespertilio *basketbal/o A: basketball [sport] F: basket-ball, basket G: Basketball H: baloncesto I: pallacanestro R: ? Eo: basketbalo NOTO: sporto *bauxit/o A: bauxite F: bauxite G: Bauxit H: bauxita I: bauxite R: ? Eo: bau`ksito NOTO: mineralo *bebe/o A: baby F: bébé G: Baby H: nene, bebé, criatura I: bambino, bimbo, bebè R: ditya Eo: infaneto, bebo NOTO: posibla alternativi: *babio, *bebio e *bebo *belug/o A: white whale, beluga F: belouga, beluga G: Weißwal, Beluga [nicht Hausen] H: beluga I: beluga R: ? Eo: ? Lat: Delphinapterus leuca(s) NOTO: mamifero oceanala, sorto di baleno *benzodiazepin/o A: benzodiazepine F: benzodiazépine G: Benzodiazepin H: ? I: benzodiazepina R: ? *berili/o A: beryllium F: béryllium G: Beryllium H: berilio I: berillio R: ? Eo: berilio NOTO: elem. kem. 4 (Be) *bifid/a A: bifid F: bifide G: ? H: bífido I: bifido [med.] R: ? NOTO: dividita longesale ye du parti [pri organo] *biom/o A: biome F: biome G: Biom H: bioma I: bioma R: ? *biot/o A: biota F: biote G: ? H: biota I: ? R: ? *biotop/o A: biotope F: biotope G: Biotop [biol.] H: biotopo, biótopo I: ? R: ? Eo: biotopo NOTO: mikra areo qua havas biologiala speci distingiva *bisulfid/o A: disulphide, bisulphide, [US] disulfide, bisulfide F: ? G: Hydrogensulfid H: ? I: bisulfuro R: ? Eo: ? NOTO: kompozajo kun du atomi di sulfo po molekulo; analoge a "sulfido" *blastom/o A: blastoma F: blastome G: Blastom H: blastoma I: blastoma R: ? Eo: ? NOTO: sorto di tumoro *bori/o A: bohrium F: bohrium G: Bohrium H: bohrio I: bohrio R: ? Eo: ? NOTO: elem. kem. 107 (Bh) *bovide/o A: mammal of the order Bovidae F: bovidé G: ? H: bóvido I: bovide R: ? Eo: ? Lat: Bovidae NOTO: mamifero *brioni/o A: bryony, briony F: ? G: ? H: nueza, brionia I: brionia, vite bianca R: ? Eo: brionio Lat: Bryonia NOTO: planto klimanta kun pale verda flori 5-petala [FINO] 31.10.02 c12lista.txt http://tech.groups.yahoo.com/group/linguolisto/message/889Yen 55 posibla nova vorti (listo f1). Me invitas komenti, ne nur pri la posibla nova vorti ma anke, se on trovas eroro, pri la tradukuri. Anke mankas un o du tradukuri. Se irgu objecionas kontre adopto di ula vorto, voluntez ofrar expliko ed altra propozo, Multa danki a ti qui helpis pri la rusa e (tre tarda -- voluntez pardonar me) pri la italiana tradukuri (ne exakte pri ca vorti ma por parto di la sama laboro). Robert Carnaghan, Linguala Sekretario. ___________________________ Listo f1 [tr] - transitiva; [ntr] - netransitiva *acerace.o / arboro di sorto "Acer" (quale acero e sikamoro) / A: acer [tree such as a maple or sycamore] F: ac�rac�e G: Ahorngew�chse H: acer�ceo I: aceracea R: klyon, yavor Lat: Acer *aerobik.o / formo di exercado por saneso korpala / A: aerobics F: a�robic G: Aerobic H: aer�bic I: (ginnastica) aerobica R: aerobika Esp: aerobiaj ekzercoj, aerobiaj^oj *aerodrom.o / tereno preparita por arivo e departo di aeroplani. Ol forsan apartenas a klubo aviacala / A: aerodrome, [US] airdrome F: a�rodrome G: Flugplatz, Aerodrom H: aer�dromo I: aerodromo R: aerodrom Esp:aerodromo *agnat.o / decendanto per maskuli de komuna maskula ancestro; kontraste a *kognato / A: agnate F: agnat G: Agnat H: agnado I: agnato R: agnat Esp: agnato *akile.o / planto / A: yarrow, milfoil F: mille-feuille, achill�e G: (gemeine) Schafgarbe H: milenrama, aquilea I: millefoglie [bot.], millefoglio R: tjsyachelistnik [objknovyennjy] Esp: akileo Lat: Achillea *aktinium.o / elem. kem. 89 (Ac). Ja existas vorto "aktinio" / A: actinium F: actinium G: Actinium H: actinio I: attinio R: aktinii Esp: aktinio *algologi.o / studio e cienco di algi / A: algology, phycology F: phycologie G: Algenkunde, Algologie H: ficolog�a I: algologia R: al'gologiya Esp:algologio *americi.o / elem. kem. 95 (Am) / A: americium F: am�ricium G: Americium H: americio I: americio R: amyericiy Esp: americio *amper.o / vice "ampere" (Ido-Hisp) od "amp�re" (Pesch) / A: ampere, "amp" F: amp�re G: Ampere H: amperio I: ampere R: amper Esp:ampero *analogik.a / qua reprezentas ulo per vario kontinua di ula quanto; ne "analoga"; kontraste a *numerika / A: analogue, [US] analog [in electronics, computing, etc.] F: analogique [informatique] G: analog [Elektronik, Datenverarbeitung] H: anal�gico [inform�tica] I: analogico [tecnologia] R: analogichni Esp: analoga [ne-dig^ita] *aquilin.a / kurva quaze aglatre (exemple pri nazo) / A: aquiline F: aquilin G: Adler-, gebogen; dinarisch [geh] H: aquile�o I: aquilino R: orlinjy *araknid.o / insekto / A: arachnid F: arachnide G: Spinnentier H: ar�cnido I: aracnide R: paukoobrazioye nasyekomoye Esp: araneoido Lat: Arachnida *artiodaktil.o / hufozo / A: artiodactyl F: artiodactyle G: Paarhufer H: artiod�ctilo I: artiodattilo R: parnokopjtnoye Esp: parhufulo Lat: Artiodactyla *astat.o / elem. kem. 85 (At) / A: astatine F: astate G: Astat H: astato I: astato R: astat, astatin Esp: astateno *bakelit.o / origine nomo komercala ma nun uzata generale / A: bakelite, Bakelite F: bak�lite G: Bakelit H: baquelita I: bachelite, bakelite R: bakyelit Esp:bakelito *balalaik.o / muzik-instrumento / A: balalaika F: balala�ka G: Balalaika H: balalaica, balalaika I: balalaica, balalaika R: balalayka Esp: balalajko *barbiturat.o / kemiala substanco dormigiva / A: barbiturate F: barbiturique G: Schlafmittel, Barbiturat H: barbit�rico I: barbiturico R: ? snotvornoe sredstvo Esp: barbiturato *baud.o / unajo di rapideso di komuniko elektronikala (= un informuno po sekundo) / A: baud F: baud G: Baud H: baudio I: baud R: bod Esp: bau`do *bauxit.o / mineralo kontenanta aluminio / A: bauxite F: bauxite G: Bauxit H: bauxita I: bauxite R: boksit Esp: bau`ksito *belug.o / cetaceo / A: white whale, beluga [not sturgeon] F: b�louga, b�luga, baleine blanche G: Wei�wal, Beluga [nicht Hausen] H: beluga I: beluga R: byelukha Lat: Delphinapterus leucas {NAS} *berili.o / elem. kem. 4 (Be) / A: beryllium F: b�ryllium G: Beryllium H: berilio I: berillio R: byerilliy Esp: berilio *biotop.o / mikra areo qua havas biologiala speci distingiva / A: biotope F: biotope G: Biotop [biol.] H: biotopo, bi�topo I: biotopo R: biotop Esp:biotopo *blastom.o / tumoro / A: blastoma F: blastome G: Blastom H: blastoma I: blastoma R: blastoma *bori.o / elem. kem. 107 (Bh) / A: bohrium F: bohrium G: Bohrium H: bohrio I: bohrio R: boriy *damacen.o / pruno. Dyer konfundas ol kun quecho / A: damson [fruit] F: prune de Damas G: Damaszenerpflaume H: ciruela damascena I: (susina) damaschina R: ternosliv(a) Esp: damaska pruno Lat: Prunus damascena {O} *dendrologi.o / cienco pri rolo di arbori ed arbusti / A: dendrology F: dendrologie G: Dendrologie, Geh�lzkunde H: dendrolog�a I: dendrologia R: dyendrologiya, lyesovyedyeniye Esp:dendrologio *deontologi.o / etiko di devo e morala obligo / A: deontology F: d�ontologie [th�orie des devoirs moraux] G: Deontologie H: deontolog�a I: deontologia R: dyeontologiya, etika Esp:deontologio *dermatit.o / inflamo di pelo / A: dermatitis F: dermatite, dermite G: Hautentz�ndung, Dermatitis H: dermatitis I: dermatite R: dyermatit, vospalyeniye kozhi Esp: dermatito *desmod.o / kiroptero sangivora / A: vampire bat F: vampire [chauve-souris] G: Vampir [Fledermaus] H: vampiro [murci�lago] I: vampiro [chirottero] R: vampir (pyetuchaya mjsh') Esp: desmodo Lat: Desmodus *dezign.ar [tr] / decidar exakte (pri dimensioni, materiali, e.c.) quale konstruktar ulo (domo, mashino, aeroplano, fabrikeyo, e.c.); tale *dizignuro / A: to design [make drawings and plans for the construction or production of] F: faire le plan de G: entwerfen [Muster, Modell, etc.]; ~konstruieren [Maschine] H: designar [formar designio o prop�sito de realizar algo] I: progettare [ideare una qualcasi costruzione, compendo i relativi calcoli e disegni per la sua realizzazione] R: proyektirovat', razrabatjvat', zanimat'sya dizaynom Esp: dezajni *distal.a / qua esas maxim fora del centro en korpo(parto); exemple *distala surfaco di dento / A: distal F: distal G: distal H: distal I: distale R: distal'njy *dumdum.o / kuglo qua expansas ye shoko. En vortaro Ido-Hispana ma diferante / A: dumdum (bullet) F: balle dumdum G: Dumdum, Dumdumgeschoss H: dumdum, dum-dum I: pallottala dum-dum R: [pulya] dum-dum Esp: dumduma kuglo *ed-sign.o / simbolo "&" / A: ampersand F: esperlu�te G: Et-Zeichen H: (el) signo &, "y" comercial I: congiunzione (o �e�) commerciale R: kommercheskoe �et� Esp: kajsigno *egiptologi.o / cienco di antiquaji Egiptiana / A: Egyptology F: �gyptologie G: �gyptologie H: egiptolog�a I: egittologia R: yegiptologiya *egret.o / ucelo / A: egret F: aigrette [oiseau] G: Reiher H: air�n I: egretta, airone bianco R: belaya caplya Esp: egretbirdo Lat: Egretta *ekinokok.o / vermo kun larvi parazita en homi e domestiki / A: echinococcus F: �chinocoque G: Blasenwurm, Echinokokkus H: equinococo I: echinococco R: ekhinokokk Esp: ekinokoko Lat: Echinococcus *elastomer.o / kauchuko sintezala / A: elastomer F: �lastom�re G: Elastomer H: elast�mero I: elastomero R: elastomyer Esp: elastomero *endokrin.a / kontraste ad *exokrina / A: endocrine, endocrinal F: endocrine G: endokrin H: endocrino I: endocrino R: endokrinnjy Esp:endokrina *endometri.o / membrano mukoza en utero / A: endometrium F: endom�tre G: Endometrium H: endometrio I: endometrio R: endomyetriy *erbi.o / elem. kem. 68 (Er) / A: erbium F: erbium G: Erbium H: erbio I: erbio R: erbiy Esp: erbio *exokrin.a / kontraste ad *endokrina / A: exocrine [adj.] F: exocrine G: ? H: exocrino I: esocrino R: vneshnyesyekryetornjy *exosfer.o / strato atmosferala / A: exosphere F: exosph�re G: Exosph�re H: exosfera I: esosfera R: ekzosfera *fermi.o / elem. kem. 100 (Fm) / A: fermium F: fermium G: Fermium H: fermio I: fermio R: fyermiy Esp: fermio *filum.o / granda grupo de animali o planti evolucione interrelatata. De greka "phulon" (raso) / A: phylum [biol.] F: phylum G: Stamm [biol.] H: filum, filo I: filo [biol.] R: tip, filum Esp: filono *fobi.o / pavoro intensa, nenormala e neracionala pri kozo o situeso / A: phobia F: phobie G: Phobie H: fobia I: fobia R: fobiya Esp: fobio *fonem.o / parol-sono qua, kun altri, distingas un vorto de altri / A: phoneme F: phon�me G: Phonem H: fonema I: fonema R: fonyema Esp: fonemo *fonologi.o / studio di son-sistemo/i di linguo/i / A: phonology F: phonologie G: Phonologie H: fonolog�a I: fonologia R: fonologiya Esp: fonologio *fosfin.o / gaso / A: phosphine F: phosphine G: Phosphin H: fosfina I: fosfina, idrogeno fosforato R: fosfin Esp: fosfino *fosfit.o / kemiajo / A: phosphite F: phosphite G: Phosphit H: fosfito I: fosfito R: fosfit Esp: fosfito *fosgen.o / gaso toxika / A: phosgene F: phosg�ne G: Phosgen H: fosgeno I: fosgene R: fosgen Esp: fosgeno *fotogenik.a / qua aspektas avantajoze, atraktive en fotografuri; ja existas "fotogena" [biol.] = lumanta, lumiva / A: photogenic [attractive in photographs] F: photog�nique G: fotogen H: fotog�nico [no f�s.] I: fotogenico R: fotogyenichnjy Esp: ~fotoplacha *fotogrametri.o / mezuro di fotografuri por mapi, industrio, medicino e.c., e simila metodi / A: photogrammetry F: photogramm�trie G: Photogrammetrie H: fotogrametr�a I: fotogrammetria R: fotogrammyetriya Esp:fotogrametrio *fotosintez.ar [tr] / verbo transitiva, de qua derivesus la nuna "fotosintezo" / A: to photosynthesise F: photosynth�tiser G: Photosyntese machen H: fotosintesizar I: fotosintezzare R: fotosintyeeirovat' Esp: fotosintezi *foxen.o / fisho / A: minnow [fish] F: vairon [poisson] G: Elritze H: pececillo (de agua dulce) I: vairone R: gol'yan (objknovyennjy) Esp: fokseno Lat: Phoxinus phoxinus *franci.o / elem. kem. 87 (Fr)@, deskovrita en Francia / A: francium F: francium G: Francium H: francio I: francio R: franciy Esp: francio http://tech.groups.yahoo.com/group/linguolisto/message/1014Yen listo de 30 nova vorti propozata por konsidero. Plusa listo balde esos pronta, ma 30 vorti suficas por diskuto prezente. Komenti esas invitata. NE esas propozata adopto di ambe *movemento e *muvmento! Ta du vorti esas alternativi por konsidero. Plu kompleta germana tradukuro esas anke bezonata por ta senco. Robert C. __________________ Noti: A=angla; F=franca; G=germana; H=hispana; I=italiana; R=rusa; Esp=Esperanto; Lat=latina [tr]=transitiva; [ntr]=netransitiva ~=tradukuro neexakta *adikt.o / ulu qua esas quaze sklavo di ulo - ne necese drogo o narkotigivo ma irga vicio od aktiveso. Tale *adikteso (A: addiction, G. S�chtigkeit, H. adicci�n) / A: addict F: addict, ~asservi; [-eso] assu�tude [d�pendance], addiction G: S�chtiger H: adicto; ~toxic�mano I: ~tossico-mane, ~tossico-dipendente, ~drogato, ~maniaco, ~schiavo; [-eso] dipendenza [bisogno fisico e psichico] R: narkoman, man'yak, pomyeshannjy, oderzhimjy, rab *ankl.o / artiko inter gambo e pedo, quale karpo esas inter brakio e manuo; ne maleolo (qua esas osto-parto) / A: ankle F: cheville [anat.] G: Kn�chel H: tobillo I: caviglia [anat.] R: shchikolotka Esp: maleolo [piedartiko] *ara.o / sorto di papagayo koloroza / A: macaw F: ara G: Ara H: guacamayo I: ara R: ara Esp: arao Lat: Ara *artros.o / morbo ne-inflamala di artiki / A: arthosis [disease of the joints] F: arthrose G: Arthrose H: artrosis I: artrosi R: artroz Esp: artrozo *banj.o / muzik-instrumento / A: banjo F: banjo G: Banjo H: banjo I: banjo, bangio R: bandzho Esp: bang^o *benzodiazepin.o / medikamento quietigiva e dormigiva / A: benzodiazepine F: benzodiaz�pine G: Benzodiazepin H: benzodiazepina I: benzodiazepina R: byenzodiazyepin Esp: benzodiazepino *bikini.o / mikra du-parta vesto por mulieri / A: bikini F: bikini G: Bikini H: bikini, biquini I: bikini, bichini R: bikini Esp: bikino *ciberspac.o / quaza mondo artificala, kreita *komputore / A: cyberspace F: cyberespace G: Cyberspace H: ciberespacio I: cyberspazio R: kibyerprostranstvo *dizel.o / sorto di motoro; tale anke *dizel-oleo, *dizel-lokomotivo e.c., e *dizelala / A: diesel engine F: diesel, moteur Diesel G: Dieselmotor, Diesel H: diesel, motor Diesel I: diesel, motore diesel R: dizel Esp: dizelo *gargol.o / eskap-tubo por aquo de domo, normale del tekto-kanaleto. Foye ol havas formo groteska / A: gargoyle F: gargouille G: Wasserspeier H: g�rgola I: gargouille, gargolla, doccione R: gorgul'ya Esp: gargojlo *gastroenterit.o / inflamo, ofte infektala, di mukozi stomakala ed intestinala, tipe kun vomo o diareo / A: gastroenteritis F: gastro-ent�rite G: Gastroenteritis H: gastroenteritis I: gastroenterite R: gastroentyerit Esp: gastroenterito, gastrenterito *gastroenterologi.o / medicino stomakala ed intestinala / A: gastroenterology F: gastro-ent�rologie G: Gastroenterologie H: gastroenterolog�a I: gastroenterologia R: gastroentyerologiya *gastroskop.o / instrumento por vidar en stomako / A: gastroscope F: gastroscope G: Gastroskop H: fibroscopio I: gastroscopio R: gastroskop Esp: gastroskopo *gastroskopi.o / studio di stomako per *gastroskopo [qua vartas rusa trad.] / A: gastroscopy F: gastroscopie G: Gastroskopie H: gastroscop�a I: gastroscopia R: gastroskopi Esp: gastroskopio *gaur.o / bovo sovaja di sud-Azia / A: gaur F: gaur G: Gaur H: gaur I: gaur R: gaur Esp: gau`ro Lat: Bos gaurus = Bos frontalis *genocid.o / ocido di grupo nacionala, populo od *etnio / A: genocide F: g�nocide G: V�lkermord, Genozid H: genocidio I: genocidio R: genocid Esp: genocido *grapefrut.o / frukto, forsan kombinajo de oranjo e pompelmuso. Ne pompelmuso (Citrus maxima, Citrus grandis, Citrus decumana), frukto ovala, plu granda e ne (o ne multe) konsumata en Europa, ma kun qua Pesch, e Franci generale, semble konfundas ol / A: grapefruit [fruit] F: grape-fruit, grapefruit, pom�lo, "pamplemousse" G: Grapefruit H: grape-fruit I: pompelmo [frutto] R: gryeypfrut Esp: grapfrukto Lat: Citrus paradisi *guru.o / religiala duktero o docero, specale Hindua o simila; anke metafore / A: guru F: gourou G: Guru H: guru I: guru R: guru Esp: guruo *hafni.o / elem. kem. 72 (Hf) / A: hafnium F: hafnium G: Hafnium H: hafnio I: afnio R: gafniy Esp: hafnio *hipokaust.o / anciena Romana aparato por varmigo di domo / A: hypocaust F: hypocauste G: Hypokaustum H: hipocausto I: ipocausto R: gipokaust Esp: hipokausto *histerektomi.o / operaco por forigar utero / A: hysterectomy F: hyst�rectomie G: Hysterektomie H: histerectom�a I: isterectomia R: gistyerektomiya, udalyeniye matki Esp: uterektomio *ionosfer.o / alta strato di atmosfero / A: ionosphere F: ionosph�re G: Ionosph�re H: ionosfera I: ionosfera R: ionosfyera Esp: jonosfero *kardiopati.o / morbo kordiala / A: cardiopathy F: cardiopathie G: Herzkrankheit H: cardiopat�a I: cardiopatia R: zabolyevaniye syerca, artyeriosklyeroticheskiy kardiosklyeroz Esp: kardiopatio *kognat.o / decendanto per femini de komuna femina ancestro; kontraste ad *agnato / A: cognate [ancestry] F: cognat G: Kognat H: cognaci�n I: parente in linea femminile R: rodstvyennik po linii matyeri Esp: kognato *konstelacion.o / ensemblo de steli. Progreso 326,p16 / A: constellation F: constellation G: Sternbild H: constelaci�n I: costellazione [astr.] R: sozvyezdiye Esp: konstelacio *krex.o / ucelo / A: corncrake F: r�le des gen�ts G: Wiesenralle H: rey de codornices, rasc�n, gui�n de las codornices, [LA] totoposte I: re di quaglie R: korostel Esp: krekso Lat: Crex crex *lontan.a / desproxima, multe distanta. Olim propozita da Andreas Juste / A: distant [far away], far F: lointain [adj.] G: fern [r�umlich] H: lejano, distante I: lontano [nello spazio] R: galyokiy, gal'niy, otdalyonnjy Esp: malproksima, fora *movement.o o muvment.o? / agado kolektiva por chanjo sociala, o kurento kulturala, artala, politikala e.c. Til nun "movado". Progreso 326,p17: *movemento; Pesch,p388: *muvmento. Ja existas "movimento" (kun altra senco) / A: movement [collective action with a common aim: social, cultural, political, etc.] F: mouvement [action collective qui tend � produire un changement dans l'ordre social] G: Bewegung [... ?] H: movimiento [corriente de ciertos grupos de personas hacia determinadas realizaciones] *populacion.o / grupo de personi, animali, planti, objekti o kozi konsiderata cience (precipue matematike, genetike o fizike). Progreso 328,p11 / A: population [science] F: population [science] G: Bev�lkerung, Population [Wissenschaft] H: poblaci�n [ciencia] I: popolazione [scienza] R: nasyelyeniye [nauka] Esp: populacio *quoniam / esante ke, konsiderante ke, donite ke, egarde ke. Konjunciono qua introduktas kauzo, motivo o cirkonstanco konocata. Roze,p96; Pesch,p478; Progreso,328,p11 / A: given that, seeing that, inasmuch as, as, since F: puisque, �tant donn� que, du moment que, comme G: da, in Anbetracht dessen dass H: pues que, ya que, puesto que, visto que, como I: poich�, giacch�, dal momento que, visto che, dato che, como R: poskolku, tak kak Lat: quoniam Noto: principe la rusa alfabeto esas hike transskribita (traktante la literi segun la normala ordino) yene: 1 a; 2 b; 3 v; 4 g; 5 d; 6 ye; 7 yo; 8 zh; 9 z; 10 i; 11 y; 12 k; 13 l; 14 m; 15 n; 16 o; 17 p; 18 r; 19 s; 20 t; 21 u; 22 f; 23 kh; 24 c; 25 ch; 26 sh; 27 shch; 28 ' (signo di moleso); 29 j; 30 " (signo di hardeso); 31 e; 32 yu; 33 ya. Ta metodo posibligas retro-transskribo. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||