Novajeti da Sro Martignon

Ye la 31ma di decembro 2009

Dio di santa Silvestrus.

DIO-CITAJO / Nule bezonesas esperar por entraprezar, nek sucesar por perseverar. (Guglielmus de Orange-Nassau)

ZODIAKO / En la zodiako-signo dil Kaprikorno guvernata dal planeto Saturno.

VETERO / Grizega cielo, cajorne, en Francilia.

KONCIZE

TURKIA / OK SOLDATI LIBERIGESIS
Ok soldati liberigesis dum la nokto de mardio til merkurdio pos questionesir dum kin dii. L'inquesto komencis ye la 19ma di decembro kande kolonelo e mayoro kaptesis proxim la domo dil vice-chefa ministro Bulent Arinc. Ito produktis tensi en Turkia, ube deki de suspektati, inter li retretinta generali, esas judiciata pro la akuzovolir subversar la guvernerio.

MALI / HISPANA GAJO-HOMO VUNDESIS
Un de la Hispana gajo-homi Hispana en Mali, supozeble vundesis per kuglo ye gambo lor lua rapto dum ke il esis kun du altra Hispani laborante kom volontarii. Ico eventis dum la fino di novembro, en Mauritania, segun plura informo-fonti. Al-Qaida en la islamala Maghreb revendikas efektigir ita rapto, samatempe, cetere, kam la rapto di Franco en nord-Mali. Lundie-vespere, ita organizuro asertis anke realigir la rapto di du Italiani ye la 18ma di decembro en Mauritania. Konseque, sis Europani esus duminstante kaptita sur la Malianateritorio.

HAITI / DU YUNULI AKUZESAS PRO LA MORTIGO DI JURNALISTO
Du yuna Haitiani akuzesis pri la mortigo dil Italiana jurnalisto, Francesco Fantoli, ocidita per kugli ye la 5ma di decembro. Kom anciena jurnalisto dil RAI, Francesco Fantoli laborabische la nacionala televiziono di Haiti kom pri-sportakronikisto. Il laboris kun informo-agenterio "online" e posedis anke restorerio en la urbo Jacmel. Il esabis asasinata en la urbo Port-au-Prince da nekonocati vehanta sur motor-bicikleto.

Kordiala interretala saluti ad omni. JM :::-:::

Ye la 30ma di decembro 2009

Dio di santa Rojerus.

DIO-PROVERBO / Sen pekunio la famozeso esas nur maladeso.

ZODIAKO / En la zodiako-signo dil Kaprikorno guvernata dal planeto Saturno.

VETERO / Grizega cielo ma milda temperaturo, cajorne, en Francilia.

KONCIZO

AFGANIA / AFGANA SOLDATO VUNDAS TRI MILITISTI DIL ISAF
Afgana soldato pafis, hiere, adsur soldati dil Trupo internaciona por helpo a la sekureso (Isaf), tale vundante du Italiana militisti ed un Usano, en west-Afgania. La pafinta soldato, qua vundesis dum la repliko dal Isaf-soldati e dal Afgana armeani asistanta surloke, fine arestesis.

SOMALIA / DU KOMERCO-NAVI ATAKESIS DA PIRATI
Somaliana pirati interceptis pasinta-lundie la navo ST. JAMES PARK, Britaniana navo transportanta kemiajie lua 26 membri de akompananta esquado, ed anke Yemenana navo, la AL-MAHMOUDIA 2, e lua 15 maristi. Altra-latere, la pirati anuncis ke li liberigis la Singapourana navo KOTA WAJAR, olqua deviacigesis de lua voyo ye la 15ma di oktobro, kambie di ransono de quar milion dolari (2,7 milion euri).

RUSIA / VLADIMIR PUTIN FAVORAS ATAKANTA ARMI
La Rusa chefa ministro deklaris, hiere, ke Rusia developos "atakanta" armizuri por sekurigar la strategiala egaleso kun Usa, dum ke la guvernerii di Washington e Moskva negociadas kontrato por la nukleala senarmigo. "Por mantenar l'equilibro sen developar kontre-misila* defenso-sistemo quale agas Usa, ni devas developar la atakanta sistemi" Vladimir Putin deklaris.

Kordiala interretala saluti ad omni. JM :::-:::

Ye la 29ma di decembro 2009

Dio di santa Thomas Beckett.

DIO-PROVERBO / Plu valoras bona reputeso kam richeso.

ZODIAKO / En la zodiako-signo dil Kaprikorno guvernata dal planeto Saturno.

VETERO / Griza cielo e pluvo, cajorne, en Francilia.

KONCIZE

SAUDIA ARABIA / ONDO DE ARESTI POS MORTIGERA INUNDI
Quaradeko de entraprezisti arestesis por la bezoni di inquesto pri la inundi qui produktis 120 mortinti ye la 25ma di novembro en Djedda, westo di Saudia Arabia. La inquesto-komisitaro kreesis segun impero da rejo Abdallah. Nome ita dizastro efektigabis - che la interreto - ondo de iraco kontre la autoritatozi.

GREKIA / ATENTO IMPUTATA AD EXTREMISTA GRUPO
La tracovoyo dil extremisti di Lukto Revolucionera (EA) esis aparte egardita, hiere, pos atento per bombo kontre la maxim importanta asekuro-kompanio Greka en Athina. La aludita atento ne produktis viktimi ma lu facis importanta domaji. Ita extremista grupo, olqua esas aktiva depos sis yari en Grekia trovesas che la listo dil terorista organizuri di Europana Uniono.

SOMALIA / CHINIANA KOMERCO-NAVO KAPTITA KOM GAJO LIBERIGESIS
La Chiniana komerco-navo DEXINHAI, liberigita pasinta-sundie da Somaliana pirati "esas survoye a sekura loko", tale anuncis hiere la navala trupo kontrepirata di Europana Uniono ATALANTE. Ica komerco-navo e lua 25 membri de akompananta esquado esabis kaptita dum oktobro da Somaliana pirati. Il ristartis lua voyirado kambie di ransono de 3,5 milion dolari (2,2 milion euri).

Kordiala interretala saluti ad omni. JM :::-:::

Ye la 29ma di decembro 2009

Dio dil santa Inocenti.

DIO-PROVERBO / On fatigesas pri omno, mem pri lo bona.

ZODIAKO / En la zodiako-signo dil Kaprikorno guvernata dal planeto Saturno.

VETERO / Sat sunoza cielo, cajorne, en Francilia.

KONCIZE

AFGANIA / PLUSA VIDEO DI KAPTITA SOLDATO USANA
La talibani difuzis, pasinta-venerdie, che la interreto 'video' montranta, segun li, la soldato Bowe Bergdahl, evo 24 yari, kaptita dum pasinta junio en Afgania. Il esas la unesma tala depos la debuto dil militistal interveno Ocidentala ye la fino di 2001. Ita kurta filmo montras soldato surhavanta trelicho, kaskizita e provizita per sunprotektanta binokli, qua lektas diskurso favoroza a lua rapteri.

TUNIZIA / TUNIS REPROCHAS A PARIS EKPULSO A SENEGAL
La judiciala autoritatozi Tuniziana dementiis, pasinta-saturdie, l'existo di tormenti en Tunizia e li denuncis la decido dal guvernerio di Paris, pro ica akuzo, selektir prefere Senegal kom ekpulso-destino di Tuniziana karcerano, Yassine Ferchichi, ye la fino di lua karcero-tempo en Francia ube il punisesas per teritorio-interdikto.

TURKIA / AFRONTI INTER KURDI E POLICANI
Dek personi vundesis, inter li du policani, lor manifesti, hiere,en Kurda sudesto di Turkia, por denuncar ondo de aresti en la por-Kurda medii. La afronti inter Kurda manifestanti maskita e la policani 'okuris' en la urbi Hakkari e Yuksekova, jacanta ye la junteyo dil frontieri an Iran ed Irak.

Kordiala interretala saluti ad omni. JM :::-:::

Ye la 23ma di decembro 2009

Dio di santa Ioannes di Kenty.

DIO-PROVERBO / La maron onu ne imperas. (Latina proverbo)

ZODIAKO / En la zodiako-signo dil Kaprikorno guvernata dal planeto Saturno.

VETERO / Griza vintrala cielo kun tre koldeta temperaturo, cajorne, en Francilia.

KONCIZE

CHINIA / BRITANIANO MINACESAS PER MORTIGO
La guvernerio di Beijing (Pekino) asertis, hiere, respektir la homala yuri di Britaniano qua posible mortigesos, segun judicio, ye la 29ma di decembro pos kondamnesir ye morto puniso, pasinta-lundie, pro narkotaj-komercacho. Akmal Shaik, evo 53 yari, arestesabis dum 2007 en Xinjiang pro posedar quar kilogrami de heroin-narkotajo. Lua familio asertas ke il manipulesis da reto de komercistachi. Il esus la unesma habitanto di Europa qua mortigesas en Chinia depos kinadek yari.

BOSNIA / DU SERBI KONDAMNESAS PRO MILIT-KRIMINI
Ratko Bundalo, qua, dum la Bosnia-milito, komandis la Serba trupi dil vilajo Kalinovik kondamnesis ye dek-e-non yari de karcero-puniso. Nedo Zeljaja qua direktis la polico-komisarieyo di ta vilajo kondamnesis ye dek-e-kin yari. Segun la korto di Bosnia-Hercegovina, li esas responsiva pri sistematra persekuti di la lokala islamista habitantaro inter mayo 1992 e marto 1993.

TURKIA / ASASINO DI JURNALISTO
La reprezentanto dil OSCE por la libereso dil informili, Miklos Haraszti, kondamnis hiere l'asasino di jurnalisto en la westo di ta lando ed advokis la Turka guvernerio furnisar sekura labor-kondicioni a la reprezentanti dil informili. Cihan Hayirsevener, evo 53 yari, mortigesis enstrade dum la pasinta semanofino. Il minacesis per morto pro inquestir pri skandalo lokala koncerne suborno.

Kordiala interretala saluti ad omni. JM :::-:::

Ye la 21ma di decembro 2009

Dio di santa Petrus Canisius.

DIO-PROVERBO / Tante plu on richeskas, quante plu on deziras pekunio.

ZODIAKO / En la zodiako-signo dil Kaprikorno guvernata dal planeto Saturno.

VETERO / Griza vetero humida kun nivuro-restaji, cajorne, en Francilia.

KONCIZE

MAROKO / AMINATU HAIDAR RETROVENAS
Sub la preso dal guvernerii Franca ed Hispana, la Marokana autoritatozi aceptis lasar la Saharana militantino Aminatu Haidar retrovenar ad estala Sahara, pos hungro-striko durinta dum plu kam un monato en la insuli Kanarii. Ye la 14ma di novembro Aminatu Haidar esabis retropulsata lor ke elu retrovenis de Usa ube el recevabis premio favore a la homala yuri.

FILIPINI / MINACANTA BALDA ERUPTO POR LA VOLKANO MAYON
La volkano Mayon, jacanta sur la insulo Luzon, meze di Filipini, minacas erupteskar tre balde, segun la guverneriala agenterio lokala pri volkanologio. La alarmo-nivelo plualtigesis hiere de 3 til 4, sur skalo quahavas 5 gradi. En disto de ok kilometri cirkum la volkano, 400 familii ek aproxime 9000 ankore refuzas submisesar a la evakuo-impero.

MAKAO / DEKESMA ANIVERSARIO DIL RETROCEDO A CHINIA
Ita-okazione la Chiniana prezidanto Hu Jintao iris, hiere, ad ica anciena Portugalana kolonio (500.000 habitanti) olqua retrocedesis a Chinia en 1999. Il revuis la trupi e direktis la investo-ceremonio dil nova chefo di la lokala guvernerio nominata pasinta-somere, Fernando Chui. Quale por Hong Kong en 2007, Macao recevos specala donaco dil central guvernerio : paro de "panda"-i.

Kordiala interretala saluti ad omni. JM :::-:::

Ye la 18ma di decembro 2009

Dio di santa Gatianus.

DIO-PROVERBO / Tale esas la patro, tale esas la filiulo.

ZODIAKO / En la zodiako-signo dil Arkero guvernata dal planeto Jovo.

VETERO / Griza cielo e nivo-falo, cajorne, en Francilia.

KONCIZE

VATIKANO / LA PAPO KONTRE LA MORTO-KULTURO
Benediktus XVI itere denuncis, pasinta-merkurdie, la abortigo, l'eutanazio e la "senegarda experimenti genala" praktikata en certena landi, olqui dependas de la "diktatoreso dil relativismo". "Nia-epoke, lu dicis pluse, precipue en certena landi, on konstatas suciiganta separo inter la raciono, qua havas la devo deskovrar la etikala valori asociita a la homala persono, e la libereso, olqua havas la responsiveso aceptar oli e promocar oli. Altramaniere (...) la diktatoreso dil relativismo fine instalesus : relativismo, qua agnoskas nulo kom definitiva e lasas kom unika refero la "me" e lua deziri".

BRAZIL* / EXTRADO DI NEDEZIRINDO
La Suprega Korto di Brazil* ratifikis, pasinta-merkurdie, la extrado-demando di Cesare Battisti, qua fugas la Italiana judiciisti de triadek yari, ed olu limitizis la decido-povo dil Brazilana prezidanto Lula, qua esas decidonta en lasta instanco pri la extrado. Ica Korto savigas ke la Brazilana prezidanto mustos "respektar la ambalatera interkonsento-kontrato pri extrado signatita kun Italia."

MEXIKIA / ASASINI
Arturo Beltran Leyva, chefo di un de la granda narkotaj-federuri, mortigesis pasinta-merkurdie kun quar de lua viri lor afronti kun militisti dil marala infantrio en Cuernavaca, proxim Mexico. Ultre lo, la kapi di sis policani senkapigita trovesis en saki ek plastika materiajo, ed on kontis triadek altra mortigi efektigita segun la maniero dil narkotaj-federuri depos mardie vespere.

Kordiala interretala saluti ad omni. JM :::-:::

Ye la 17ma di decembro 2009

Dio di santa Judicael.

DIO-PROVERBO / Belesas Deo e beleson lu amas. (Araba proverbo)

ZODIAKO / En la zodiako-signo dil Arkero guvernata dal planeto Jovo.

VETERO / Griza cielo ed abundanta nivuro, cajorne, en Francilia.

KONCIZE

RUSIA / TRANSMONDESKO DI EGOR GAIDAR
L'anciena chefa ministro RusaEgor Gaidar, organizero dil ekonomiala reformi liberala, transmondeskis subite ye la evo 53 yari. Il konsideresis kom la patro dil "shok-terapio", qua posibligis la transiro di Rusia vers la merkato-ekonomio, pos la falo di Soviet Uniono en 1991, ma qua kondamnis parto de la Rusa habitantaro a la povreso edico igis lu tre despopulara.

ITALIA / DU OPERACI KONTRE LA MAFIA
Sisadek-e-kin personi arestesis hiere dum operaco kontre la Mafia en la regiono di Palerma. La dicita personi implikesus en granda komercacho pri kokaino ed hashisho venanta de Hispania. Duesma operaco, proxim Reggio di Kalabra, posibligis la sizo di havaji valanta plu kam 200 milion euri che membri dil societo Ndrangheta t.e. la Kalabrana mafia.

FRANCIA / DEMANDO DA ORFANI DIL HOLOKAUSTO REPULSESAS
Orfani di deportiti dum la Duesma Mondomilito, qui postulis de Francia e de la Franca fervoyala societo indemnizo pri etikala domaji, repulsesis hiere dal Europana Korto pri la homala yuri. La dicita Korto judicias ke la Franca Stato facis aranjuri "vizanta agnoskar lua rolo koncerne la deporto e la detrimenti subisita da la requizitanti.

Kordiala interretala saluti ad omni. JM :::-:::

Ye la 15ma di decembro 2009

Dio di santa Ninon.

DIO-PROVERBO / Al rivero iras la krucho til ke ol disruptesas. (Germana e Franca proverbo)

ZODIAKO / En la zodiako-signo dil Arkero guvernata dal planeto Jovo.

VETERO / Sunoza cielo ma sempre plu kolda temperaturo, cajorne, en Francilia.

KONCIZE

FRANCIA / UN DE LA LASTA POSVIVANTI DIL "GHETTO" DI WARSZAWA MORTIS
Gustawa Mitelberg, surnomizita "Gutka", un de la lasta posvivanti dil revolto di la "ghetto" di Warszawa (januaro-marto 1943), transmondeskis dum la pasinta semano-fino en Paris. El evis 85 yari. Deportita kom koaktata laboristino en Germania, elu liberigesabis dal Franca armeani dum mayo 1945.

AFGANIA / UNESMA RINFORCI USANA SENDESASCASEMANE
Le unesma de la 30.000 soldati sendita kom rinforco ad Afgania da prezidanto Barack Obama arivos casemane surloke, tale anuncis hiere la chefo dil interarmea stabo di Usa, Michael Mullen, dum vizito en Kabul. Kontingento de 1.500 "marines" esas sendota en la provinco Helmand, bastiono dil talibani en sud-Afgania.

TAILANDO / SIZO DI NORD-KOREANA AVIONO
Tailando pludurigis, hiere, la enkarcerigo di kin personi akuzata pri armi-komercacho venanta de Pyongyang. Ico esis la unesma sizo di Nord-Koreana aviono depos la punisi votita kontre ita lando che UN/ONU dum pasinta junio. Quar Kazakstanani ed un Belaruso akuzesas pri posedo di 30 tuni de milit-armi, di qui la finala destino ne konocesas.

Kordiala interretala saluti ad omni. JM :::-:::

Ye la 14ma di decembro 2009

Dio di santa Ioannes dil Kruco.

DIO-CITAJO / Icon me ne volabis. (Imperiestro Guglielmus (Wilhelm) II kande lu konstatis la devasturi dil unesma mondomilito)

ZODIAKO / En la zodiako-signo dil Arkero guvernata dal planeto Jovo.

VETERO / Blua e sunoza cielo ma kun kolda temperaturo, cajorne, en Francilia.

KONCIZE

ABKAZIA / LA PREZIDANTO RIELEKTESIS
Sergei Bagapchganis per 59,4% de la voti la prezidantala elekto en ita republiko ube 131.000 elekteri invitesis irar votar por elekto denuncata kom "farso" dal guvernerio di Tbilissi. Lo esas l'unesma elekto depos la Rusa-Gruziana milito di agosto 2008 ye la fino di quo Rusia agnoskabis la sendependeso di Abkazia.

KATALUNIA / SIMBOLATRA PLEBICITO PRI LA SENDEPENDESO
Sepacent mil Kataluni - de habitantaro kompozata per 7,5 milion personi - invitesis hiere respondar a la questiono : "Kad vu esas favoroza a la fakto ke Katalunia esez suverena Stato, sociala e demokrata,esante partode Europana Uniono ?" La rezidanti evanta plu kam 16 yari, inkluzite la enmigrinti, darfis partoprenar ita "privata" voto sen yurala valoro, organizita da 17% de la 946 komoni di caautonoma komunajo di Hispania.

BRAZIL*-FRANCIA / RISTARTO DIL EXPLORI DUM VENONTA FEBRUARO KONCERNE LA FLUGO RIO-PARIS
Plusa operaci por serchado dil strandala restaji dil aviono Airbus A330 apartenanta a la kompanio Air France, olqua falis aden l'oceano Atlantika dum la pasinta monato mayo kun 228 personi en lua internajo, ristartos ye la komenco di venonta februaro. Iconanuncis pasinta-saturdie la chefo dil Franca inquestisti, Jean-Paul Troadec. Il savigis pluse ke ita triesma fazo dil explori esus duronta dum admaxime tri monati, kun la helpo da sonari* e da submara roboti.

Kordiala interretala saluti ad omni. JM :::-:::

Ye la 11ma di decembro 2009

Dio di santulo Daniel la stilito*.

DIO-CITAJO : L'akurateso esas dil reji la politeso. (Ludovikus XIV, la Sunrejo)

ZODIAKO / En la zodiako-signo dil Arkero guvernata dal planeto Jovo.

VETERO / Grizeta cielo kun koldeta temperaturo, cajorne, en Francilia.

KONCIZE

HONDURAS / LA MEXIKIANI PROPOZAS GASTIGAR LA DESTRONIZITA PREZIDANTO
La guvernerio di Mexiko demandis salvo-letro por permisar a Manuel Zelayalivar ica lando, ma la autoritatozi Hondurasana postulis ke il demandez refujeyo ad-exterlande ed il refuzas agar lo. Ye la 29ma di novembro, Porfirio Lobo elektesabis kom chefo di ca lando, lor prezidantala elekto kontroversata, organizita dal puchista* guvernerio di Roberto Micheletti.

CHAD / ULTIMATO DA RAPTERI A LA FRANCA GUVERNERIO
La "Agli di liberigo di Afrika", qui revendikas entraprezir la rapto di tri humanala laboranti Franca en Chad ed en Centrafrika, sendis hiere ultimato de un semano a Francia, ye la fino di ol un gajo-homo mortigesos se la guvernerio di Paris ne aceptas negociar direkte kun li. Ita ipsa grupo ja anke minacis ocidar du humanala laboranti quin lu raptabis dum aprilo en Darfur, ante liberigar li ye la fino di 26 dii de kaptiteso.

ISRAEL / TRANSFERO DI KONTRE-GRIPA VACIN-SERI EN GAZA
La Israelana autoritatozi transferos balde inter 30.000 e 40.000 vacin-seri kontre la gripo H1N1 a la Gaza-areo, olqua kontrolesas dal Hamas-partiso, ed ube sis personi mortis dum periodo de kin dii, tale savigis hiere responsivo Israelana. La Mondala Organizuro por Saneso (WHO/OMS) furnisas la precipua parto de la vacin-seri. L'Israelani sendas, lia-latere, dekamil dozi de vacin-seri.

Kordiala interretala saluti ad omni. JM :::-:::

Ye la 10ma di decembro 2009

Dio di santa Eulalia.

DIO-PROVERBO /Quante plu multa gaya homi cirkume, tante plu felica on esas.

ZODIAKO / En la zodiako-signo dil Arkero guvernata dal planeto Jovo.

VETERO / Sunoza cielo, cajorne, en Francilia.

KONCIZE

NORVEGIA / LA NORVEGIANI VEXESAS PER LA PROGRAMO DA OBAMA
Majoritato de Norvegiani judikas kom nepolita la decido da Barack Obama plukurtigar la oficala programo previdita hodie en Oslo por la livro dil Nobel-premio pri paco. Ico revelesas da opinion-inquesto publikigita hiere. L'Usana prezidanto restos nur dum un dio en la Norvegiana chefurbo. Il renuncis dejunar kun la rejo di Norvegia, facar informil-konfero e partoprenar la Nobel-koncerto.

USA / DIMINUTO DIL MORTEMESO PER KANCERO
La mortemeso relatanta a la kancero regresis ye 1,6% inter 2001 e 2006. Ita tendenco rezultas "de plu bona 'detekto', de diminuto dil risko-faktori e de amelioro dil kuraci", tale savigas la yarala raporto efektigita da Usana ciencala exploranti. La mortemeso-procento pri la kancero dil kolono* e rektumo* en Usa, falis de 25% inter 1975 e 2000.

INDONEZIA / MANIFESTO KONTRE LA SUBORNO
Plura mili de personi manifestis, hiere, kontre la suborno en la precipua urbi di Indonezia, okazione dil mondala dio kontre la suborno. Dekamil policani sendesis a la mezo di Djakarta. Prezidanto Susilo Bambang Yudhoyono, rielektita dum julio, plufebligesas pro du suborno-aferi supozata, inte oli esas olta dil Century Bank.

Kordiala interretala saluti ad omni. JM :::-:::

Ye la 8ma di decembro 2009

Dio dil Senmakula Koncepto dil Virgino Maria.

DIO-PROVERBO / Lua hemo esas dil Anglo la kastelo.

ZODIAKO / En la zodiako-signo dil Arkero guvernata dal planeto Jovo.

VETERO / Grizeta cielo, cajorne, en Francilia.

KONCIZE

SUDAN / TRI OPOZANTI LIBERIGESIS
Tri supera responsivi dil Popul-Movado di liberigo di Sudan (SPLM, anciena sudista rebeli), qui arestesabis hiere dum ke li esis pronta partoprenar manifesto, liberigesis kelka hori plu tarde. Li arestesabis da policani lor lia arivo opoze a la Parlamento en Omdurnan, jemela urbo di Khartum, ube previdesis kunveno, "nelegala" segun la autoritatozi, por postular demokrata reformi.

AFGANIA / LA KOMONESTRO DI KABUL KONDAMNESIS
La komonestro di Kabul kondamnesis, hiere, ye quar yari de karcero-puniso pro suborno ed aresto-dokumento impulsesis kontre lu, segun anunco dal generala prokuratoro adyunta di ca Afganiana chefurbo. La aludita kondamno 'okuras' dum ke, sub la preso dil internaciona komunajo, prezidanto Hamid Karzai, jus rielektita pos kontestata voto, promisis luktar kontre la korupto qua putrigas lua lando til la somito dil guvernerio

GUINEA / CAMARA NE RIAPARIS
La necerteso pluduras en Guinea pri la sanesala stando dil chefo di la militistal guvernerio, ilqua, segun oficala versiono, operacis sucesoze en Maroko mais pluduras esar en la nekapableso komunikar. Kapitano Mussa Dadis Camara vundesis ye la kapo kin dii ante nun da lua adjutanto, ankore fuganta, lor probo di stato-stroko. La ministro pri Defenso Sekuba Konate, qua havas reputeso pri diskreteso, asumas "de facto" la koordino dil militisti e dil guvernerio.

Kordiala interretala saluti ad omni. JM :::-:::

Ye la 7ma di decembro 2009

Dio di santa Ambrosius.

DIO-CITAJO / La povo preiras la yuro. (Otto von Bismarck)

ZODIAKO / En la zodiako-signo dil Arkero guvernata dal planeto Jovo.

VETERO / Grizega cielo, cajorne, en Francilia.

KONCIZE

SUDAN / KIN BLUAKASKA MILITISTI ASASINESIS EN DARFUR
Du Rwandana soldati dil paco-misiono di UN-ONU ed Afrikana Uniono (Minuad) mortigesis e triesma soldato dela sama organizurovundesis, pasinta-saturdie, lor armizita atako en nord-Darfur, ye la morga dio di la morto ditri altra soldati en la sama regiono. Viri celesabus armi sub lia tradicionala tuniki. Ita ataki irigas til 22 la nombro de bluakaska soldati ocidita en Darfur depos 2008.

CHILI / LASTEGA HOMAJO A VICTOR JARA
Mili de Chiliani akompanis, pasinta-saturdie, ica kantisto a lua lasta habiteyo, 36 yari pos lua mortigo lor la stato-stroko da generalo Pinochet kontre prezidanto Allende en 1973. La kadavro di Viktor Jara ekterigesis dum pasinta junio por medikala-legala exameni pri qui la judiciistaro esperis obtenar precizigi pri la exakta cirkonstanci di lua morto e pri lua asasineri.

AFGANIA / INFORMI INDIJESAS PRI BEN LADEN
L'Usana autoritatozi nesavas ube esas la chefo di Al-Qaida, Ussama Ben Laden, e li indijas fidinda informi "de plura yari" por 'detektar' la loko ube lu rezidas, tale asertis, hiere, l'Usana sekretario pri Defenso Robert Gates che televional kanalo ABC. En Afgania NATO/OTAN anuncis, hiere, la transmondesko di Usana soldato, qua esas la 301ma tala mortinto, cayare.

Kordiala interretala saluti ad omni. JM :::-:::

Ye la 4ma di decembro 2009

Dio di santa Ioannes Damaskano.

DIO-CITAJO / La spirito e la sabro esas la maxim granda forci en la mondo. E sempre la spirito vinkis la sabro. (Napoleon)

ZODIAKO / En la zodiako-signo dil Arkero guvernata dal planeto Jovo.

VETERO / Bela blua sunoza cielo kun koldeta temperaturo, cajorne, en Francilia.

KONCIZE

USA / KOMENCO DIL UTILIGO DI TRONKO-CELULI
L'Usana medikala autoritatozi permisis, pasinta-merkurdie, la utiligodi dek-e-tri nova linei de embrionala tronko-celuli por la publika ciencala explorado. Ico eventas enkadre di la politiko decidita da Barack Obama. "Ita tronko-celuli venas de aparta embrioni, segun etikala proceso ja bone experimentata e konocata", substrekizis la direktero dil Usana Instituti por la Saneso. Barack Obama ja anuncabis ye la 9ma di marto lua decido ne egardar l'interdikto facita da George Walker Bush en 2001.

SIRIA / TRI MORTINTI LOR EXPLOZO EN DAMASKO
Tri personi, inter li un neadulto, mortis hiere pro la konsequi di explozoapud autobuso veninta de Iran, proxim shiista pilgrimo-loko, hiere en Damasko. La ministro pri Interna Aferi dementiis la tezo di atento, per parolar pri la explozo di roto-bandajo quan la employato di gazolino-serveyo inflis. Dum septembro 2008, atento per bomba vehilo jaefektigabis 17 mortinti e 14 vunditi nefore de ca quartero.

SUISIA / UNESMA SENDO DIL SUNAL AVIONO "SOLAR IMPULSE"
Ita prototipo sunala kun "nula karburajo-nula polutajo", qua havas enverguro supera a 60 metri kun pezo de 1,6 tuni, efektigis hiere unesma "salto" de 350 metri ye 1 metro de la sulo, lor probi-fazo proxim Zuerich. La patroni di ca projeto, Bertrand Piccard ed Andre Borschberg, esus realigonta lia unesma granda flugi quik de la venonta printempo. Mondo-turo previdesas por la yaro 2012.

Kordiala interretala saluti ad omni. JM :::-:::

Ye la 3ma di decembro 2009

Dio di santa Franciskus-Xaviero.

DIO-PROVERBO / La maxim stulta rurano havas sempre la maxim bela terpomi.

ZODIAKO / En la zodiako-signo dil Arkero guvernata dal planeto Jovo.

VETERO / Grizacha cielo, cajorne, en Francilia.

KONCIZE

TUNIZIA / PLUSA JURNALISTO KONDAMNESAS A KARCERO-PUNISO
Zouhair Makhlouf kondamnesis prehiere ye tri monati de karcero-puniso pro "delikto koncerne l'imajo-yuro" da tribunalo di Tunis. Ita jurnalisto redaktero di El-Mawkif, semanal jurnalo dil Partiso Demokrata Progresista (legala opozantaro) e dil interretala situo* "Essabil OnLine", akuzesis da mestieristo pro deformir lua paroli. Un semano ante nun, la jurnalisto Tawfik Ben Brik kondamnesis ye sis monati de karcero-puniso.

SUEDIA / VOLFIN CHASOS LA SUEDI
La Sueda autoritatozi organizos cavintre l'unesma volfo-chaso depos quaradek-e-kin yari, kom konsequo de rezolvo da Parlamento limitizar la nombro di ta animali. L'administrerio por la protekto dil ambiento esas anunconta venonta-semane la permisita chaso-quantidum ca vintro, probable inter 20 e 40 volfi, en la kin regioni di Suedia ube ica animalo riproduktas su.

GREKIA / KAPTO DE GAJO-HOMI EN SKOLO
Greko qua raptabis dum mayo 2006 la direktero di Germana skolo di Thesaloniki retrovenis, hiere, a la sama skolo ante minacar suocidar e pose livrar sua a la policani. Kostas Arabatzis, evo 55 yari, retenis la direktero, l'intendanto ed un docisto, dum postular ransono de 10 milion euri. Il surhavis explozili, grenadi e du pugno-armi.

Kordiala interretala saluti ad omni. JM :::-:::

Ye la 2ma di decembro 2009

Dio di santa Ioannes de Ruysbroek.

DIO-PROVERBO / En richeso avarulo esas sempre povra.

ZODIAKO / En la zodiako-signo dil Arkero guvernata dal planeto Jovo.

VETERO / Griza e pluvema cielo, cajorne, en Francilia.

KONCIZE

ARJENTINIA / HOMEOSEXUALA MARIAJO SUPRESESAS
La unesma homeosexuala mariajo di Latinida Amerika, quo esis celebronta, hiere, en Buenos Aires, supresesis ye la predio segun impero da judiciisto. Tribunalo permisabis ol ye la 13ma di novembro per deklarar kontre-konstitucal du artikli dil civila kodexo de qui una mencionas la konsento inter "viro" e "muliero". Ita decido kritikesabis dal Arjentiniana Eklezio.

HISPANIA / LA JUDICIISTO GARZON PERSEQUAS LA VIDVINO DI AUGUSTO PINOCHET
Ita Hispana judiciisto rezolvis persequar pro pekunio-"netigo" Lucia Hiriart, vidvino dil Chiliana diktatoro, mortinta dum decembro 2006. Il postulas de el same kam de tri altra responsivi, kauciono ye 51 milion euri. "Per ica pekunio, la judiciisto indemnizos la Hispana viktimi dil diktatoreso di Pinochet", imprimesis, hiere, sur la diala jurnalo EL PAIS.

RWANDA / LA BELGA JUDICIISTI REQUIZITAS TRIADEK YARI DE KARCERO-PUNISO KONTRE LA "BANKISTO DIL GENTOCIDO"
La prokuratoro dil kriminala tribunalo di Bruxelles requizitis, hiere, triadek yari de karcero-puniso kontre la Rwandano Ephrem Nkezabera, agnoskata kom kulpinto pri milit-krimini, inter oli mortigi e sexuala violaci, facita dum la gentocido di 1994. La akuzato, qua esas anciena responsivo dil Komercala Banko di Rwanda, sufras pro kancero e ne asistis ica audienco.

Kordiala interretala saluti ad omni. JM :::-:::

Ye la 1ma di decembro 2009

Dio di santa Fiakrus.

DIO-PROVERBO / Dil diablo la sexualeso esas la domeno.

ZODIAKO / En la zodiako-signo dil Arkero guvernata dal planeto Jovo.

VETERO / Sunoza cielo e koldeta temperaturo, cajorne, en Francilia.

KONCIZE

PAKISTAN / OBAMA PROPOZAS STRATEGIALA PARTENERESO
Barack Obama, qua esas anunconta cavespere a la Usani lua decido pri la sendo di rinforci en Afgania, volas plufortigar la stabileso di Pakistan. L'Usana prezidanto propozis a ta lando strategiala partenereso plufortigita, inter altri kreskinta helpo militistal ed ekonomial, segun la WASHINGTON POST di hiere. Ita ofro akompanesas per garantiipri la fakto keUsa pluduros augmentar lua militistal e civila esforci en Afgania e ke lu ne previdas rapide retretar.

EUROPANA UNIONO / DISPENSO DE VISTI POR LA SERBI, LA MACEDONIANI E LA MONTENEGRANI
La guvernerii di EU/UE rezolvis hiere dispensar de visti la resortisanti di Serbia, Macedonia e Montenegro, quik de la venonta 19ma di decembro, tale anuncis la Franca ministro pri enmigrado Eric Besson. La Europana Stati tale ratifikis propozo facita dal Europana Komisitaro dum pasinta julio.

BRAZIL* / ATENTO KONTRE IMPORTANTEGA TESTO DIL MORTIGO DI FRATINO DOROTHY STANG
Ita atento 'okuris' kelka dii ante lua prizento che la tribunalo. La dicita testo esas en minacanta sanesala stando. Dorothy Stang, evanta 73 yari, esis Usana regulierino implikinta su ye la latero kombataldil sensula rurani ed el mortigesis per sis kugli ye la 12ma di februaro 2005 en Anapu, ye 700 km de Belem, chefurbo dil Amazoniana Stato Para.

Kordiala interretala saluti ad omni. JM :::-:::